Kullanıcı deneyimi (User Experience) kullanıcı testi aşamaları ve örnek sorular

Kullanıcı Testi Aşamaları

Test süreci ve kriterlerini belirleyin

Kullanıcı deneyimi testi süreci, bir uygulamanın kullanıcılar tarafından nasıl kullanıldığını anlamaya yönelik bir araştırmadır. 

Test süreci, aşağıdaki adımlardan oluşur:

  • Test hedeflerini belirleyin: Testin amacı nedir? Örneğin, uygulamanın kullanım kolaylığını ölçmek, işlevselliğini test etmek, kullanıcı memnuniyetini ölçmek gibi.
  • Test kriterlerini belirleyin: Test sırasında ne tür ölçütler kullanılacak? Örneğin, kullanıcının uygulamayı tamamladığı süre, yaptığı hataların sayısı, memnuniyet derecesi gibi.
  • Teste katılacak kullanıcıları seçin: Teste katılacak kullanıcıların özellikleri neler olmalıdır? Örneğin, hedef kitleye uygun bir şekilde seçilecekler, test sürecine uyumlu olacaklar, vb.
  • Test senaryolarını oluşturun: Test sürecinde kullanıcıların yapması beklenen eylemler neler olmalıdır? Örneğin, uygulamayı indirip kuracaklar, belirli işlemleri gerçekleştirecekler, vb.
  • Testi gerçekleştirin: Seçilen kullanıcıların test senaryolarını gerçekleştirmesi için gerekli ortam ve araçları sağlayın.

Testin amacını belirleyin

Önceden belirlenen bir amaç doğrultusunda testi yapmanız, testin sonuçlarını değerlendirirken daha anlamlı olmasını sağlar. . 

Bu amaç doğrultusunda, testin amacı aşağıdaki gibi belirlenebilir:

  • Uygulamanın kullanım kolaylığını ölçmek: Test sürecinde, kullanıcıların uygulamayı nasıl kullandıkları, ne kadar zaman harcadıkları, yaptıkları hataların sayısı gibi ölçütler kullanılarak uygulamanın kullanım kolaylığı ölçülebilir.
  • Uygulamanın işlevselliğini test etmek: Test sürecinde, kullanıcıların uygulama üzerinde gerçekleştirdikleri işlemlerin doğruluğu ve yerine getirilebilirliği ölçülebilir.
  • Kullanıcı memnuniyetini ölçmek: Test sürecinde, kullanıcıların uygulama hakkındaki düşünceleri, memnuniyet derecesi gibi ölçütler kullanılarak uygulamanın memnuniyet düzeyi ölçülebilir.
  • Uygulamanın güvenliğini test etmek: Test sürecinde, kullanıcıların uygulama üzerinde yaptıkları işlemlerin güvenliği, gizliliği gibi ölçütler kullanılarak uygulamanın güvenlik düzeyi ölçülebilir.

Kullanıcı profillerini belirleyin

Kullanıcı profilleri, bir uygulamanın kullanıcılarının özelliklerini, ihtiyaçlarını, hedeflerini ve davranışlarını tanımlayan özetlerdir. Kullanıcı profilleri, uygulama tasarımı sürecinde kullanıcıların beklentilerini ve ihtiyaçlarını anlamaya yardımcı olur. 

Kullanıcı profilleri oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir:

  • Kullanıcıların özelliklerini belirleyin: Örneğin, yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi, meslek, ilgi alanları, gibi.
  • Kullanıcıların ihtiyaçlarını belirleyin: Örneğin, uygulamanın hangi özelliklerini arzuluyorlar, ne tür işlemleri gerçekleştirmek istiyorlar, vb.
  • Kullanıcıların hedeflerini belirleyin: Örneğin, uygulamanın kullanımı sırasında ne tür sonuçları bekliyorlar, ne tür ödül veya kazançları hedefliyorlar, vb.
  • Kullanıcıların davranışlarını belirleyin: Örneğin, uygulamanın nasıl kullandıkları, ne tür sıklıkta kullandıkları, hangi cihazları ve işletim sistemlerini kullandıkları, vb.

Bu bilgiler toplandıktan sonra, kullanıcı profilleri oluşturulabilir. Örneğin, “25-35 yaş arasında olan, yüksek lisans mezunu, finans sektöründe çalışan erkekler” gibi. Bu profiller, uygulamanın tasarımı sırasında kullanıcıların ihtiyaçları ve beklentilerine daha iyi cevap verebilecek seçenekler üretebilmek için kullanılabilir.

Testi yapın

Belirlediğiniz kullanıcı profillerini test etmek için davet edin ve uygulamayı kullanmalarını isteyin. Test sırasında kullanıcıların yaptıkları işlemleri ve düşüncelerini not edin.

Test sonuçlarını değerlendirin

Test sırasında topladığınız verileri değerlendirin ve uygulamanın kullanımının kolaylığını ölçün. Bu verileri kullanarak, uygulamanın kullanımını kolaylaştıracak değişiklikler yapın.

Kullanıcı deneyimi testinin sonuçları, aşağıdaki adımları izleyerek değerlendirilebilir:

  • Test verilerini toplayın: Test süresi boyunca toplanan tüm veriler (örneğin, kullanıcı davranışları, yaptıkları hatalar, memnuniyet dereceleri gibi) bir araya getirilir.
  • Verileri analiz edin: Veriler, anlamlı sonuçlar çıkarmak için gerekli istatistiksel teknikler kullanılarak analiz edilir. Örneğin, kullanıcıların yaptıkları hataların tipine göre dağılımı incelenebilir, memnuniyet dereceleri ortalama ve standart sapmaları gibi istatistiksel ölçütlerle ölçülebilir.
  • Sonuçları raporlayın: Analiz edilen verilerden elde edilen sonuçlar, bir rapor olarak hazırlanır. Rapor, testin amacına uygun olarak, uygulamanın kullanım kolaylığı, işlevselliği, memnuniyet düzeyi ve güvenlik düzeyi gibi konulara ilişkin sonuçları içerir.
  • Sonuçları paylaşın: Rapor, tasarım ekibine ve diğer ilgili taraflara paylaşılır. Bu sayede, test sonuçları doğrultusunda uygulamanın geliştirilmesine yönelik öneriler ortaya konulabilir.
  • Önerileri uygulayın: Test sonuçları doğrultusunda ortaya konulan öneriler, uygulamanın geliştirilmesi sürecinde dikkate alınır ve uygulanır. Böylece, uygulamanın kullanım kolaylığı, işlevselliği, memnuniyet düzeyi ve güvenlik düzeyi iyileştirilebilir.

İyileştirme önerileri oluşturun

Bu aşamada, test sonuçlarını analiz ederek, uygulamanın işlevselliği, kullanım kolaylığı ve görsel tasarımı gibi alanlarda hangi değişikliklerin yapılması gerektiği belirlenir. Bu değişiklikler, kullanıcıların beklentilerine ve ihtiyaçlarına daha iyi cevap verecek şekilde tasarım elemanlarının yeniden düzenlenmesi, işlevlerin yeniden düzenlenmesi veya yeni işlevlerin eklenmesi gibi farklı seçenekler olabilir. Bu öneriler, uygulamanın ilerleyen aşamalarında gerçekleştirilecek iyileştirme çalışmalarında kullanılır.

Kullanıcı deneyimi testinin sonucunda aşağıdaki sonuçlara varılabilir:

  • Kullanıcı arayüzünde gösterilen bilgi miktarını azaltarak kullanım kolaylığını artırın.
  • Uygulamanın yüklenme hızını arttırmak için optimizasyon çalışmaları yapın.
  • Kullanıcıların en sık kullandığı işlevleri daha kolay erişilebilir hale getirin.
  • Uygulamada kullanılan dilin anlaşılırlığını artırmak için dil önerileri veya çeviri özellikleri ekleyin.
  • Uygulamanın mobil cihazlarda kullanımı için mobil uyumluluğu geliştirin.
  • Görsel tasarımın kullanıcılar tarafından beğenilme oranını artırmak için tasarım elementlerini gözden geçirin ve gerekli değişiklikleri yapın.
  • Uygulamanın güvenliğini artırmak için güvenlik önlemlerini geliştirin ve kullanıcıları bu konuda bilgilendirin.

Oluşturduğunuz iyileştirme önerilerini uygulayarak uygulamanın kullanımını iyileştirin. Bu adımı tekrar etmeyi düşünerek, uygulamanın kullanımının sürekli olarak iyileştirilmesine çalışın.

Bir uygulamanın kullanımını test etmek için aşağıdaki soruları sorabilirsiniz

Bu sorular, uygulamanın kullanımını test etmek için kullanılabilir. Kullanıcıların cevapları, uygulamanın tasarımında yapılması gereken değişiklikleri belirleyebilir.

  • Uygulamanın görevlerini tamamlamak için ne kadar zaman harcadınız?
  • Uygulamanın arayüzünde ne tür beğendiğiniz özellikler oldu?
  • Uygulamanın arayüzünde ne tür değişiklikler yapmak isterdiniz?
  • Uygulamanın işlevselliğini nasıl değerlendirirsiniz?
  • Uygulamanın arayüzünde ne tür zorluklarla karşılaştınız?
  • Uygulamanın kullanımı sırasında ne tür sorunlarla karşılaştınız?
  • Uygulamada karşılaştığınız zorluklar nelerdi ve bu zorlukları nasıl aştınız?
  • Uygulamanın kullanımı sırasında ne tür önerileriniz var?
  • Bu uygulamayı nasıl öğrendiniz ve öğrenme süreciniz nasıl geçti?
  • Uygulamanın ana işlevlerini nasıl kullandınız ve bu işlevleri nasıl bulabildiniz?
  • Uygulamayı kullandıkça ne gibi düşünceleriniz oldu? 
  • Uygulamanın tasarımı hakkında ne düşünüyorsunuz?
  • Uygulamanın performansı hakkında ne düşünüyorsunuz? 
  • Uygulamanın kullanımı sırasında güvenlik endişesi yaşadınız mı? 

Aytaç Özdalgıç
Tasarım sektöründe uzun yıllar süren deneyime sahip bir profesyonel olarak, çeşitli kurumsal kuruluşlarda başarılı projelere imza atmıştır. Grafik ve web tasarım konusunda yaratıcı ve etkileyici fikirler üretme kabiliyetine sahiptir ve tasarım programlarını ustaca kullanabilmektedir. Tasarım projelerinin etkin yönetimi ve başarılı koordinasyonu konusunda da geniş bir deneyime sahiptir.
Portföyümü incele